Αναδημοσίευση του άρθρου του Goran Jordanoski υπεύθυνου του προγράμματος εκ μέρους του συντονιστή φορέα, μεταφρασμένου στα ελληνικά από το ΚΕΚ ΔΑΦΝΗ, όπως δημοσιεύτηκε στο EPALE στις 16/07/2018
Ο Goran Jordanoski (link is external) είναι ερευνητής στο Deutsches Institut für Erwachsenenbildung – Leibniz-Zentrum für Lebenslanges Lernen e.V. (DIE). Είναι υπεύθυνος για την επιστημονική ανάλυση και τον συντονισμό του έργου SCOUT-Project (link is external).
Ένταξη Μεταναστών – Πρόκληση και Ευκαιρία για τις χώρες της ΕΕ
Τα τελευταία χρόνια, ο αριθμός των προσφύγων στον κόσμο είναι σημαντικά υψηλότερος από οποιαδήποτε άλλη ιστορική στιγμή μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Από το 2015, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγκάστηκαν να αντιμετωπίσουν έναν αυξανόμενο αριθμό αιτούντων άσυλο και μεταναστών. Η ενσωμάτωση αυτών των ανθρώπων στην κοινωνία έχει γίνει ένα βασικό σημείο της πολιτικής ατζέντας της Ευρώπης. Ενώ κυρίαρχο, αν όχι και καθοριστικό, στόχο των προαναφερθέντων πολιτικών αποτελεί η ένταξή τους στην αγορά εργασίας. Επανειλημμένα η πολιτική εξουσία και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης καλούν: Η ένταξη των μεταναστών στην κοινωνία και στην αγορά εργασίας αποτελεί πρόκληση αλλά και ευκαιρία για τις χώρες της ΕΕ.
Η βασική πρόκληση στον τομέα αξιολόγησης ικανοτήτων
Οι νέοι μετανάστες φέρουν μαζί τους ποικίλες εμπειρίες και ικανότητες, οι οποίες συχνά είναι δύσκολο να συγκριθούν με τα προφίλ αρμοδιοτήτων των περιγραφών θέσεων εργασίας στις χώρες της ΕΕ. Επιπλέον, πολύ λίγοι είναι σε θέση να προσκομίσουν επίσημα πιστοποιητικά ή άλλα παρόμοια έγγραφα. Η αξιολόγηση των ήδη αποκτηθεισών δεξιοτήτων και της επαγγελματικής εμπειρίας, καθώς και η αναγνώριση των τίτλων σπουδών που αποκτήθηκαν στη χώρα προέλευσης, αποτελούν μείζονα πρόκληση. Για το λόγο αυτό, η επιτυχής ενσωμάτωση στην αγορά εργασίας απαιτεί την παροχή προσαρμοσμένων συμβουλών και λύσεων σε συγκεκριμένες ομάδες. Αυτή η λογική οφείλει να προσαρμόζεται, ειδικά, στις ανάγκες των νέων μταναστών και να επιτρέπει την αξιολόγηση ικανοτήτων όπως αυτές συνάδουν με την ομάδα στόχο.
Βελτιώνοντας την αξιολόγηση των ικανοτήτων των νέων μεταναστών
Το έργο SCOUT («aSsessing Competences fOr fUTure»), το οποίο χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Erasmus +, απευθύνεται κυρίως σε συμβούλους από χώρες εταίρους της ΕΕ που εργάζονται με νέους μετανάστες και φέρνουν στο φως τις δυνατότητες και το ενδιαφέρον των μεταναστών αυτών για την ανάπτυξη δεξιοτήτων. Έτσι, το SCOUT στοχεύει να βελτιώσει το έργο των συμβούλων και ειδικότερα το ρόλο τους στην αξιολόγηση των ικανοτήτων των μεταναστών. Για το σκοπό αυτό δημιουργήθηκαν δύο προϊόντα:
Αρχικά, εργαλεία αξιολόγησης ικανοτήτων που είναι ήδη διαθέσιμα μεμονωμένα στις χώρες εταίρους έχουν ταξινομηθεί και συγκεντρωθεί σε μια «εργαλειοθήκη» για συμβούλους, με στόχο να βοηθηθεί το έργο των συμβούλων στον τομέα της αξιολόγησης των ικανοτήτων. Δεύτερον, ως βασική συνιστώσα της «εργαλειοθήκης» SCOUT, είναι η δημιουργία μιας νέας έκδοσης του ProfilPASS , η οποία προσαρμόζεται στη σχετική ομάδα-στόχο σε απλούστερη και κατανοητή γλώσσα. Το ProfilPASS είναι ένα εργαλείο για την αξιολόγηση των μη τυπικών και ανεπίσημων δεξιοτήτων και υφίσταται στη Γερμανία από το 2006 και σε ολόκληρη την Ευρώπη από το 2014. Σε ένα προηγούμενο έργο κατέστη σαφές ότι το ProfilPASS έχει μεγάλες δυνατότητες να κάνει τις «κρυφές » ικανότητες νέων μεταναστών ορατές, αλλά κάτι τέτοιο θα απαιτούσε κάποια προσαρμογή. Η υπόθεση μας στηρίζει ότι, μέσω της ανάλυσης των υφιστάμενων ικανοτήτων τους με το ProfilPASS και σε συνδυασμό με λεπτομερείς συμβουλές σχετικά με την εκπαίδευση και την κατάρτιση, οι νέοι μετανάστες όχι μόνο βρίσκουν κατάλληλες προσφορές (συνεχιζόμενης) εκπαίδευσης και κατάρτισης αλλά βελτιώνουν και την πρόσβαση τους στην αγορά εργασίας.
Ένταξη και αξιολόγηση ικανοτήτων – ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση;
Ένα από τα πρώτα βήματα του έργου SCOUT ήταν μια θεμελιώδης έρευνα για την αξιολόγηση των ικανοτήτων στις διάφορες χώρες εταίρους, στηριζόμενη στην βιβλιογραφία και σε συνεντεύξεις εμπειρογνωμόνων και μεταναστών που διεξήχθησαν από τους φορείς εταίρους. Σύμφωνα με τα ευρήματα, υπάρχουν ήδη πολλές κυβερνητικές και μη κυβερνητικές πρωτοβουλίες και δραστηριότητες για την εφαρμογή μέτρων καθοδήγησης και ενσωμάτωσης καθώς και μέτρα επαγγελματικού προσανατολισμού και εκπαίδευσης για τους νέους μετανάστες. Υπάρχουν επίσης διάφορες προσεγγίσεις σχετικά με την αξιολόγηση και την αναγνώριση των ικανοτήτων. Στην Γερμανία το έργο Anerkennungsportal der Bundesregierung (εξωτερικός σύνδεσμος) (link is external) [Διαδικτυακή Πύλη για την Αναγνώριση Προσόντων της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης] και το έργο ValiKom (εξωτερικός σύνδεσμος) (link is external)[Επικύρωση Δεξιοτήτων], έχουν ανάμεσα σε άλλα, αναδειχθεί ως παραδείγματα «καλών πρακτικών». Μια πρόκληση που αντιμετωπίζουν όλες οι χώρες έγκειται στην παροχή νέων μεταναστών με εύκολα κατανοητές και προσιτές πληροφορίες και υποστήριξη σχετικά με την αξιολόγηση και την επικύρωση των ήδη αποκτώμενων ικανοτήτων καθώς το γλωσσικό εμπόδιο αποτελεί σημαντικό πρόβλημα.
Η «εργαλειοθήκη» SCOUT (SCOUT toolkit) – βασικές ιδέες και προκλήσεις σχετικά με την υλοποίηση
Τα αποτελέσματα της έρευνας και των συνεντεύξεων απεικονίζουν τα βασικά περιεχόμενα και τις προκλήσεις που θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη της «εργαλειοθήκης» SCOUT. Η χρήση απλής γλώσσας κατά την αξιολόγηση των ικανοτήτων συνιστάται ως τρόπος αντιμετώπισης του γλωσσικού εμποδίου. Το κεντρικό τμήμα της εργαλειοθήκης, το ProfilPASS, θα προσαρμοστεί για το σκοπό αυτό και θα μεταφραστεί σε απλή γλώσσα. Η αξιοποίηση του ProfilPASS, που αυτή τη στιγμή αποτελείται κυρίως από κείμενο, θα διευκολυνθεί επίσης χάρη σε μια ανανεωμένη διάταξη με γραφικά στοιχεία, σχέδια και οπτικοποιήσεις. Αυτό το τροποποιημένο ProfilPASS θα αποτελέσει μια αποτελεσματική υποστήριξη όσον αφορά τον εντοπισμό των ικανοτήτων των νέων μεταναστών. Παράλληλα με το τροποποιημένο ProfilPASS, η «εργαλειοθήκη» θα περιλαμβάνει 20 διαφορετικά εργαλεία από τις χώρες του έργου τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε διάφορα στάδια κατά τη διάρκεια της συμβουλευτικής διαδικασίας. Ορισμένα εργαλεία είναι διαθέσιμα σε πολλές γλώσσες, όπως για παράδειγμα EU Skills Profile Tools for Third Country Nationals (Ευρωπαϊκά Εργαλεία για τα Προφίλ Δεξιοτήτων Υπηκόων Τρίτων Χωρών ) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ταυτόχρονα, είναι σημαντικό να επικεντρωθούμε στις γλωσσικές ικανότητες των νέων μεταναστών. Η ικανότητα να μιλούν πολλές γλώσσες αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα στην αγορά εργασίας και πρέπει να αξιοποιηθεί. Επιπλέον, η αξιολόγηση των ικανοτήτων και άλλες δραστηριότητες που σχετίζονται με την εργασία, όπως μέτρα για την περαιτέρω εκπαίδευση και κατάρτιση, η επαγγελματική σταδιοδρομία κ.λπ., πρέπει ιδανικά να αλληλοσυνδέονται. Η «εργαλειοθήκη» ανοικτής πρόσβασης θα παρέχει στους συμβούλους το δυνατόν απλούστερη και ευκολότερη πρόσβαση στα εργαλεία αξιολόγησης ικανοτήτων. Όποιο άτομο αναζητά συμβουλές μπορεί επίσης, σε κάποιο βαθμό, να εργαστεί ανεξάρτητα με ορισμένα από τα εργαλεία και να πραγματοποιήσει μια πρώτη ανάλυση των δικών του δεξιοτήτων. Ωστόσο, υπάρχει ο κίνδυνος να υπερβεί ή να υποτιμήσει τις δεξιότητες και τις ικανότητές του, ένα άτομο χωρίς καθοδήγηση σε ένα τέτοιο , ένα πρωτόγνωρο, ταξίδι. Επομένως, η λήψη συμβουλών είναι σημαντική προκειμένου να διασφαλιστεί η δυνατόν πιο ρεαλιστική αυτοαξιολόγηση.
Με μια Ματιά- Πού οδηγούμαστε;
Αφού ερευνήθηκε η τρέχουσα κατάσταση στις διάφορες χώρες εταίρους και επιλέχτηκαν προσεκτικά τα στοιχεία της «εργαλειοθήκης» (toolkit) για την αξιολόγηση ικανοτήτων, πραγματοποιούνται τώρα οι ειδικές διεργασίες για την ανάπτυξη του ProfilPASS σε απλούστερη, κατανοητή για την ομάδα στόχο, γλώσσα. Παράλληλα διαμορφώνονται οι βασικές ιδέες της σύμπραξης αναφορικά με τη μορφή με την οποία θα πρέπει να διατίθεται «εργαλειοθήκη» του έργου SCOUT και το πώς να καταστεί φιλική προς το χρήστη. Παράλληλα με την «εργαλειοθήκη», και τα διάφορα συμβουλευτικά εργαλεία που θα περιέχει, θα δημιουργηθεί ένα πρόγραμμα σπουδών και ένα εγχειρίδιο για τους συμβούλους τους επόμενους μήνες.
Πλαίσιο του έργου
Την 1η Οκτωβρίου 2017 ξεκίνησε η διετής πορεία του ευρωπαϊκού έργου “aSsessing Competences fOr fUTure (SCOUT) (link is external)” ως μέρος του προγράμματος Erasmus +. Το έργο SCOUT συντονίζεται από τον φορέα Deutsches Institut für Erwachsenenbildung – Leibniz-Zentrum für Lebenslanges Lernen (DIE) [Γερμανικό Ινστιτούτο για την Εκπαίδευση Ενηλίκων- Κέντρο Leibniz για την Δια Βίου Μάθηση] με εταίρους φορείς από την Ελλάδα, Αυστρία, Σουηδία, Σλοβενία και Ισπανία
—
Το άρθρο μπορείτε να το βρείτε και στις παρακάτω γλώσσες: Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ισπανικά, Σλοβένικα και Σουηδικά
