Κείμενο στα Αγγλικά: Helka Repo εκ μέρους Δικτύου OED – EAEA Φωτογραφίες: Helka Repo εκ μέρους Δικτύου OED – EAEA
Μετάφραση στα Ελληνικά: ΔΑΦΝΗ ΚΕΚ
Η πολύπλευρη προσέγγιση του θέματος της ενσωμάτωσης στην εκπαίδευση ενηλίκων των ατόμων από μη προνομιούχα περιβάλλοντα, αποτέλεσε τη βάση του συνεδρίου λήξης του προγράμματος ImplOED. Το συνέδριο Μεταμορφώνοντας ζωές, την κοινωνία και την εκπαίδευση ενηλίκων μέσω της προσέγγισης, της ενδυνάμωσης και της διαφορετικότητας πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες στις 16 Οκτωβρίου.
“Οι ενήλικες έχουν μεγάλη επιρροή στα παιδία και γι’ αυτό το λόγο είναι σημαντικό να παλέψουμε για την μη-τυπική και την άτυπη εκπαίδευση ενηλίκων” ανέφερε η Renilde Reynders από την Εθνική Αρχή για το Erasmus+ στη Φλαμανδία στην έναρξη της ομιλίας της.
Στο συνέδριο, οι εταίροι του προγράμματος, εκπαιδευτές ενηλίκων, εκπαιδευόμενοι και διαμορφωτές πολιτικής είχαν την ευκαιρία να μοιραστούν τις σκέψεις και τις εμπειρίες τους σχετικά με το πως να βελτιώσουμε τις αρχές της προσέγγισης, της ενδυνάμωσης και της διαφορετικότητας (OED) στην εκπαίδευση ενηλίκων.
Στο χρονικό διάστημα πραγματοποίησής του, το πρόγραμμα ImplOED έχει υλοποιήσει τις προτάσεις προς διαμορφωτές πολιτικής και παρόχους εκπαίδευσης ενηλίκων σχετικά με το πως να βελτιωθούν οι αρχές της προσέγγισης, της ενδυνάμωσης και της διαφορετικότητας (OED) στην εκπαίδευση ενηλίκων, όπως αυτές προέκυψαν από την προηγούμενη φάση του προγράμματος OED.
Κάποιες από αυτές τις προτάσεις παρουσιάστηκαν και στο συνέδριο. Το τελικό προϊόν του προγράμματος, “Οδηγός χρήσης για εκπαιδευτές ενηλίκων για την υλοποίηση της προσέγγισης, της ενδυνάμωσης και της διαφορετικότητας”, θα είναι διαθέσιμο σύντομα. Ο οδηγός θα περιέχει συγκεκριμένες προτάσεις στο πως να μεταφερθούν τα προϊόντα του OED σε διαφορετικούς τομείς και γεωγραφικές περιοχές.
Σημασία στη συμμετοχή
Η Ellen Boeren, κεντρική ομιλίτρια και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Moray House School of Education του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, ΗΒ, κατέθεσε την οπτική μιας ερευνήτριας πάνω στο θέμα. Έδωσε ιδιαίτερη σημασία στα επίπεδα συμμετοχής στην εκπαίδευση ενηλίκων.
Η συμμετοχή είναι ένα πολύπλευρο θέμα που δεν αφορά μόνο τους εκπαιδευομένους ως άτομα ούτε και τους παρόχους εκπαίδευσης ενηλίκων αλλά είναι ένα θέμα που επηρεάζεται από διαφορετικούς παράγοντες τόσο σε επίπεδο εκπαιδευομένων και παρόχων εκπαίδευσης ενηλίκων όσο και σε επίπεδο πολιτικής, όπως παρουσίασε.
”Η Ευρώπη είναι ακόμα μια πολύ ποικιλόμορφη ήπειρος όσον αφορά τα επίπεδα συμμετοχής” είπε η Ms. Boeren. “ΟΙ χώρες με χαμηλά ποσοστά συμμετοχής έχουν επίσης και ένα χαμηλό επίπεδο παροχής/πρόβλεψης σχετικά με την εκπαίδευση ενηλίκων.”
Επεσήμανε επίσης ότι τα ορόσημα που ορίζονται από διαμορφωτές πολιτικής συχνά τείνουν να επιτυγχάνονται σε μικροκλίμακα και πάνω στη βάση της συμμετοχής των ατόμων. Παρόλα αυτά, η συμμετοχή δεν εξαρτάται μόνο από το άτομο αλλά και από τις ισχύουσες δομές.
Παρά τις διαφορές παρόλα αυτά σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, υπάρχουν και ομοιότητες.
“Σύμφωνα με έρευνες, οι εκπαιδευόμενοι που προέρχονται από μη προνομιούχα περιβάλλοντα μοιράζονται παρόμοιες εμπειρίες όσον αφορά την εκπαίδευση και έχουν μεγάλη ανάγκη για εξατομικευμένη υποστήριξη” ανέφερε η Ellen Boeren.
Δυναμικά παραδείγματα
Τις κεντρικές ομιλίες ακολούθησαν ιστορίες και εμπειρίες εκπαιδευομένων και εκπαιδευτών όπως τις διηγήθηκαν οι: Oriana White, νικήτρια του βραβείου “Εξέχουσες/-οντες μεμονωμένες/-οι εκπαιδευομένες/-οι” για το 2018, Ana Pimenta, μια εκπαιδευόμενη από την Πορτογαλία, Karin Tudal, Διαχειρίστρια Προγράμματος και Ειδική Εκπαίδευσης στο La Ligue de l’Enseignement, Γαλλία και Ulrika Sandin, Διευθύντρια και εκπαιδευτρια στο Red Cross Folk High School στη Skärholmen, Σουηδία.
“Οι εμπειρίες του παρελθόντος ή η ηλικία δεν πρέπει να αποτελούν εμπόδιο στη μάθηση όσο περνάνε τα χρόνια” ήταν το κοινό μήνυμα από τις εκπαιδευόμενες που είχαν μια δεύτερη ευκαιρία στις ζωές τους.
Στα εργαστήρια που πραγματοποιήθηκαν, οι συμμετέχουσες/-οντες είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν την εφαρμογή της προσέγγισης, ενδυνάμωσης και διαφορετικότητας σε τοπικό και πρακτικό επίπεδο καθώς και από την οπτική της ενεργής πολιτειότητας.
Το εργαστήριο σχετικά με την εφαρμογή σε τοπικό επίπεδο προσέγγισε το θέμα μέσω συζητήσεων σχετικά με αποτελεσματικούς τρόπους ενίσχυσης τις δεξιότητες-κλειδιά των ενηλίκων με χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης καθώς και της ανάπτυξης των δεξιοτήτων των εκπαιδευτών ενηλίκων ώστε να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις καθημερινές τους πρακτικές. Η παρουσίαση στηρίχτηκε στο παράδειγμα του Tartu Folk High School δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στην εμπειρία διδασκαλίας της Εσθονικής γλώσσας σε μετανάστες/-τριες που έχουν λάβει διεθνή προστασία από την Εσθονία.
Το εργαστήριο σχετικά με την ενεργη πολιτειότητα και την εκπαίδευση ενηλίκων παρουσίασε παραδείγματα μάθησης για την ενεργή πολιτειότητα από τη Σουηδία και τη Σερβία. Ο Lars Igeland από τη Σουηδία μοιράστηκε τις εμπειρίες των σουδικών folk high schools που εργάζονται με πρόσφυγες και η Maja Maksimovic από τη Σερβία μοιράστηκε την εμπειρία της να αντιμετωπιστούν ο εθνικισμός και η ξενοφοβία μέσω της αυτο-οργανωμένης εκπαίδευσης ενηλίκων.
Στο εργαστήριο σχετικά με την εφαρμογή σε επίπεδο πρακτικής, η Julia Stranner από το Piramidops, Αυστρία, παρουσίασε ένα μέρος συνάντησης γυναικών μεταναστριών που προσφέρει εκπαίδευση και συμβουλευτική σε γυναίκες. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με αναφορές που έλαβαν, οι σύμβουλοι και οι εκπαιδευόμενες κατέληξαν να ανταλλάξουν ρόλους με αποτέλεσμα οι εκπαιδευόμενες να γίνουν συντονίστριες και εκπαιδεύτριες ενώ οι σύμβουλοι μετατράπηκαν σε εκπαιδευόμενες/-οι.
Η Ulrika Sandin παρουσίασε το παράδειγμα των Red Cross Folk Schools στη Σουηδία. Το πρόγραμμα στηρίζεται σε μια εκπαιδευτική προσέγγιση ανταλλαγής όπου κάθε άτομο μαθαίνει από τις εμπειρίες των άλλων.
Από πλευράς πολιτικής
Στο πάνελ συζήτησης το θέμα προσεγγίστηκε από την πλευρά της πολιτικής. Στο πάνελ συμμετείχαν οι: Martina Ni-Cheallaigh από τη μονάδα Εκπαίδευσης Ενηλίκων και Επαγγελματικής Κατάρτισης του DG EMPL της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Tatjana Babrauskiene από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Οικονομικών και Κοινωνικών Ζητημάτων (EESC) και Frans De Keyzer, σύμβουλος στο φορέα Επιχειρήσεις Εμπόριο και Βιομηχανία Βρυξελλών (BECI).
Η συζήτηση στο πάνελ ξεκίνησε με την τοποθέτηση/ερώτηση της Martina Ni-Cheallaigh που επανέλαβε ότι το βασικό στοιχείο εστίασης της πρωτοβουλίας “Ευρωπαϊκής Ατζέντας για την Εκπαίδευση Ενηλίκων και Διαδρομές Αναβάθμισης Δεξιοτήτων” είναι το ‘κίνητρο’. Πως μπορούμε να δώσουμε κίνητρα στις/στους ενήλικες σε όλες τις φάσεις των ζωών τους να συμμετέχουν στην εκπαίδευση/μάθηση ενηλίκων;
“Υπάρχει ένα κεντρικό μέρος του πληθυσμού που νιώθουν ότι δεν χρειάζονται (περαιτέρω) εκπαίδευση/μάθηση. Είναι σημαντικό να υπάρχουν πρωτοβουλίες βάσης και φορείς που να εργάζονται ωστε να προσεγγίσουν κόσμο γιατί έχουν την πιθανότητα να φτάσουν ανθρώπους από διαφορετικά περιβάλλοντα” ανέφερε η Martina Ni-Cheallaigh.
Συμφωνήθηκε από όλες/-ους ότι η εκπαίδευση ενηλίκων μπορεί να αποτελέσει εργαλείο ώστε να εμπλακούν σε αυτή και άτομα από μη προνομιούχα κοινωνικά περιβάλλοντα.
“Η παροχή εκπαίδευσης ενηλίκων σε ένα άτομο δεν ωφελεί μόνο το άτομο αλλά ολόκληρη την κοινωνία” είπε η Tatjana Babrauskiene.
